Katholiek in Ravenstein

Als jong kind geboren in Ravenstein

Kon je bijna niet anders dan katholiek zijn

Natuurlijk was er ook in onze stad

Een groep die niets met kerk en geloof had

Er was ook nog een kleine minderheid in Ravenstein

Die in de Garnizoenskerk Protestants zat te zijn

 

Als jong kind was die religie gewoon een gegeven

En was dat Rooms-Katholieke in alles verweven

O.a. vrouwengilde, voetbalclub, Barbara-gilde en de KPJ

De lagere scholen Sint Joseph en Maria deden ook vrolijk mee

Er was geen ontkomen aan de alom katholieke heerschappij

In alle vezels van de gemeenschap heersten zij

 

Op de lagere school gedrild in de katholieke leer

Opgeleid tot een fatsoenlijke katholieke mevrouw of mijnheer

We hadden geen begrijpelijke katholieke verhalen

catechismus vragen en antwoorden en dat steeds herhalen

 

De hogere klassen liepen buiten de catechismus te bestuderen

Omdat ze de antwoorden uit hun hoofd moesten leren

Erin stampen zodat je alles letterlijk kon weergeven

Dit had niets te maken met iets religieus beleven

 

Op de lagere school was er vooral controle en gezag

Elke week een rapportje over ijver godsdienst en gedrag

Kreeg je een ZG voor godsdienst dan moest je wel deugen

Maar het zegt niets over religie maar vooral iets over je geheugen

De geestelijkheid hield zich niet bezig met jou en jouw gevoel

Dogmatisch wetenschappelijk drillen tot volgzame katholieken als enig doel

 

De vertegenwoordigers van de katholieke leer

Deden hun gelovigen soms ook veel zeer

De macht van de katholieke kerk reikte tot na de dood

Omdat het Socialisten, zelfmoordenaars en ongedoopten geen graf aanbood

 

Het mocht van de leer niet gebeuren op zogenaamde gewijde grond

Ze deden zo respectloos alsof deze groep buiten de gemeenschap stond

Op een ongewijd afgezonderd plekje of buiten het eigenlijke terrein

Ongelooflijk dat men ook naar nabestaanden zo liefdeloos kon zijn

 

De biecht was ook een katholiek fenomeen in die tijd

Want door te biechten raakte je je zonden weer kwijt

In de biechtstoel maakte mijnheer pastoor het luikje dan open

En zat ik hem uit mijn duim wat “onzin” te verkopen

3 weesgegroetjes en een oefening van berouw was dan de straf

En dan was je daar gelukkig voor een tijdje weer vanaf

Dan liep ik naar buiten en voelde me blij en fit

Mijn ziel in de vorm van een hostie veranderd in hemels wit

 

De biecht is niet iets wat bij de de protestantse gemeenschap past

Zo bouwen zij door de jaren heen een enorme schuldenlast

Ik zie ze weleens lopen en dan sta ik naar hen te kijken

Ze lopen krom alsof ze ieder moment aan de zondenlast kunnen bezwijken

 

In mijn tienertijd begon mijn geloof te vervagen

Had over die katholieke kerk honderdduizend vragen

Ik wilde eigenlijk zo graag in Jesus Christus geloven

Maar werd niet verhoord in mijn smeekbede naar boven

Mijn gezond verstand kon dit dogmatisch denken niet aan

En uiteindelijk dreef dit starre instituut me van hen vandaan

 

tradities en rituelen zijn belangrijk in een mensenleven

Die geven houvast en kunnen een samenzijn vorm geven

Ik weet dat ik die tradities en symboliek eigenlijk wel mis

Omdat dat niet door iets anders vervangen is

Een communie, trouwpartij, uitvaart of een hoogmis

Die door zijn gezang, wierook en kaarsen toch heel mooi is

 

Een kerkviering van doopsel tot en met uitvaart komt nog amper voor

Voor een trouwpartij gaan de mensen naar het stadskantoor

Een uitvaartdienst in een kerk was een warme gebeurtenis

Met rituelen, koor, muziek jammer dat dat zo goed als verdwenen is

 

Ik zat bij een afscheid in zo’n mortuarium zaal

Zo’n vertrek met hoekige vormen en zakelijk koud materiaal

Dan denk ik aan de kerk waar de gemeenschap in die tijden

Met alle rituelen de overledene naar zijn rustplaats ging begeleiden

Nu hoor je speeches van nabestaanden die het allemaal goed bedoelen

Die met muziek en woorden hun liefde en respect laten voelen

Maar het mist de allure van zo’n theatraal kerkgebouw

Met orgelmuziek, koor, wierook en alle rituelen van de rouw

 

Ik heb in vele landen, steden en streken

Als ik enigszins kon allerlei kerken bekeken

Allerlei goederen in oude Kerken zijn vaak goed bewaard

Dat culturele erfgoed is mij altijd een bezoekje waard

Een kaarsje branden is eigenlijk een vast gegeven

Vragen om gezondheid en voorspoed in het leven

Dan vraag ik voor naasten geluk beterschap en bijstand

Dat past wel bij mijn gevoel maar niet bij mijn verstand

 

Ooit was ik katholiek en al ben ik nu niet gelovig meer

Een kerk met muziek emotioneert me heel vaak weer

Dat religieuze gevoel heb ik al mijn hele leven

En soms moet ik me daar ook maar aan over geven

 

Ik liep ooit in Sevilla en hoorde de klokken luiden

Het was de Macarena basiliek die ik kon duiden

In het romantische licht zag ik mensen voor op het plein

Ik wilde daar heen en heel graag daarbij zijn

De prachtige klanken in het vroeg schemerende avondlicht

Het leek wel alsof ik daardoor werd opgelicht

Ik vond de sfeer geweldig en keek verwachtingsvol naar boven

 

Ik zou er bijna weer van gaan geloven

Antoon van Lanen 2024